Σήμερα 19 Μαΐου 2019, συμπληρώνονται τα εκατό χρόνια από την πιο μαύρη σελίδα στην ιστορία του Ποντιακού Ελληνισμού. 350.000 και πλέον πρόγονοι μας Έλληνες του Πόντου, εξοντώθηκαν από το κεμαλικό καθεστώς.
Οι Έλληνες του Πόντου, ένα εκλεκτό τμήμα του Ελληνισμού ζούσε στα βόρεια της Μικράς Ασίας. Μπορεί να αποτελούσαν μειονότητα -το 40% του πληθυσμού, αλλά γρήγορα κυριάρχησαν στην οικονομική ζωή της περιοχής, ζώντας κυρίως στα αστικά κέντρα, η οποία συνδυάστηκε με τη δημογραφική και την πνευματική τους άνοδο. Μάλιστα, το 1919 υπολογίζονται ότι λειτουργούσαν 1401 σχολεία, ανάμεσά τους και το περίφημο Φροντιστήριο της Τραπεζούντας. Εκτός από σχολεία διέθεταν τυπογραφεία, περιοδικά, εφημερίδες, λέσχες και θέατρα, που τόνιζαν το υψηλό τους πνευματικό επίπεδο.
Το κίνημα των Νεοτούρκων που εμφανίστηκε το 1908 ήταν αυτό που έδειξε το σκληρό εθνικιστικό του πρόσωπο. Με πρόσχημα την «ασφάλεια του κράτους» εκτοπίζουν ένα μεγάλο μέρος του ελληνικού πληθυσμού στην αφιλόξενη μικρασιατική ενδοχώρα, μέσω των λεγόμενων «ταγμάτων εργασίας» («Αμελέ Ταμπουρού») όπου ανάγκαζαν τους άντρες που δεν υπηρετούσαν τον στρατό να δουλεύουν σε λατομεία, ορυχεία και στη διάνοιξη δρόμων, κάτω από εξοντωτικές συνθήκες. Οι περισσότεροι πέθαιναν από πείνα, κακουχίες και αρρώστιες.
Αντιδρώντας στην καταπίεση των Τούρκων οι Ελληνοπόντιοι, όπως και οι Αρμένιοι, ανέβηκαν αντάρτες στα βουνά για να περισώσουν ό,τι ήταν δυνατόν. Μετά τη Γενοκτονία των Αρμενίων το 1916, οι τούρκοι εθνικιστές υπό τον Μουσταφά Κεμάλ είχαν πλέον όλο το πεδίο ανοιχτό μπροστά τους για να εξολοθρεύσουν τους Ελληνοπόντιους. Ό,τι δεν κατάφερε ο Σουλτάνος σε 5 αιώνες το πέτυχε ο Κεμάλ σε 5 χρόνια!
Στις 19 Μαΐου 1919 ο Μουσταφά Κεμάλ αποβιβάζεται στη Σαμψούντα για να ξεκινήσει τη δεύτερη και πιο άγρια φάση της Ποντιακής Γενοκτονίας, υπό την καθοδήγηση των γερμανών και σοβιετικών συμβούλων του. Μέχρι τη Μικρασιατική Καταστροφή το 1922 οι Ελληνοπόντιοι που έχασαν τη ζωή τους ξεπέρασαν τους 200.000, ενώ κάποιοι ιστορικοί ανεβάζουν τον αριθμό τους στις 350.000.
Η εκρίζωση αυτή των Ελλήνων του Πόντου είναι από τα πρωτοφανή εγκλήματα στην ανθρώπινη ιστορία. Ύστερα από 27 αιώνες ζωής, ένας λαός ξεριζώθηκε από τη γη του αφήνοντας πίσω του πατρογονικές εστίες, σπίτια, εκκλησίες, τάφους προγόνων.
Σήμερα στην Ελλάδα και τη Διασπορά, οι Πόντιοι είναι περίπου ενάμιση εκατομμύριο, που συνεισέφεραν και συνεχίζουν να συνεισφέρουν στην ανάπτυξη του ελλαδικού χώρου και των τόπων όπου ζουν. Αγωνίζονται για την αναγνώριση της γενοκτονίας, προσπαθούν να διασώσουν την κληρονομιά τους, καλλιεργούν την παράδοσή τους και ζουν και πορεύονται με οδηγό την ποντιακή ζωή και συνέχεια, εννοώντας πάντα την ποντιακή διάλεκτο ή ποντιακή γλώσσα, που είναι η γλώσσα των Ποντίων που κατοικούσαν στις νότιες- νοτιοανατολικές ακτές και στα ρωσικά και γεωργιανά παράλια της Μαύρης Θάλασσας. Σήμερα ομιλούνται από τους απογόνους των προσφύγων που κατέφυγαν στην Ελλάδα μετά τη Συνθήκη της Λωζάνης. Τα ήθη και έθιμα που μετέφεραν από την πατρίδα τους, τους χορούς που διατηρούνται μέχρι και σήμερα.
Ο Ποντιακός Ελληνισμός, που καθ’ όλη τη διάρκεια των αιώνων αυτών που πέρασαν από τους αρχαιότατους χρόνους κράτησε αλώβητη την Ελληνικότητά του και ανέπτυξε την οικονομία του, δίδαξε και διέδωσε Πολιτισμό.
Η ιστορία του Ποντιακού Ελληνισμού αποτελεί σημαντικό κομμάτι λοιπόν της ιστορικής διαδρομής των Ελλήνων. Με τις γνώσεις και το έργο τους συνεισέφεραν τα μέγιστα στην ανόρθωση του καθημαγμένου εκείνη την εποχή ελληνικού κράτους και άλλαξαν τις πληθυσμιακές ισορροπίες στη Βόρειο Ελλάδα.
Εμείς οι νέες γενιές οφείλουμε να απαιτούμε το δικαίωμα στην ιστορική μνήμη, τη διεθνοποίηση της αναγνώρισης της γενοκτονίας σαν επισφράγισμα των αγώνων του τόσο βάναυσα καταπατημένου λαού, που επιβίωσαν προχωρώντας στον δρόμο της προοπτικής και της ανόδου δίνοντας τα στοιχεία που προανέφερα, στοιχεία αξίωσης και πολιτισμού σήμερα.